06 июня 2008 г.
Социаллă ĕçченĕн яваплăхĕ пысăк. Унăн тивĕçĕ йывăрлăхри çынсене, уйрăмах пасар экономики вăй илнĕ тапхăрта, тивĕçлĕ пулăшу парассипе çыхăннă.
Халь — 2008 çулта республикăра Ырă ĕçсен çулталăкĕ пынă май, районти социаллă хÿтлĕх пайĕпе унăн центрĕнче вăй хуракансем “Ырă ĕçсĕр —пĕр кун та” девизпа тăрăшаççĕ.
Раççейри социаллă ĕçченсен уявĕ умĕн “Халăхăн социаллă ыйтăвĕсене тивĕçтерекен Красноармейскинчи центр” республика патшалăх учрежденийĕн директорĕ Алексей Петрович Никитин райхаçат корреспонденчĕпе курнăçнă, центр ĕçĕ-хĕлĕпе паллаштарнă.
— Алексей Петрович, сирĕн учрежденири социаллă ĕçченсем уйрăмах йывăр шăпаллă çынсене пăхса тăраççĕ ĕнтĕ.
— Тĕрĕсех. Пирĕн патшалăх йывăр шăпаллисене, çав шутра ваттисемпе инвалидсене те, нихăçан та манмасть, пулăшать, хÿтлĕхе илет. Акă, пирĕн центр районти социаллă хÿтлĕх пайĕн тытăмĕнче ĕçлет. Кун пек ыр кăмăллăх учрежденийĕсем республикăри кашни районтах пур. Сăмахран, Карайри тата Чатукассинчи ватăсемпе инвалидсем вăхăтлăх пурăнмалли уйрăмсенче (ертÿçисем Владислав Малининпа Станислав Матвеев) 44 çын хÿтлĕх тупнă. Унсăр пуçне ватăсене, инвалидсене килĕсенче пăхса тăма икĕ уйрăм (ертÿçисем Светлана Мефодьевапа Нина Чаховская) тунă. Хальхи вăхăтра килĕрен пулăшу илекен 120 çынна ыр кăмăллăх кÿреççĕ социаллă ĕçченсем.
Нумай ачаллă, сахалтарах тупăш илекен çемьесемпе çынсене пулăшасси те хисепре. Хăшĕ-пĕри, паллах, чăннипех те йывăрлăха тÿсет, пире пулăшасса кĕтет. Ку тĕлĕшпе центрта çемьесемпе тата ачасем тĕлĕшпе вăй хуракан Валентина Григорьева социаллă ĕçчен хăй тÿпине хывать.
— Сирĕн “Ырă ĕçсĕр — пĕр кун та” девизăн пĕлтерĕшĕ мĕнре-ха?
— Акă, эпĕ Карайри тата Чатукассинчи ватăсемпе инвалидсем пурăнмалли уйрăмсем пирки сăмах тапратнăччĕ. Вĕсенче ытларах ватлăхра пĕччен юлнă мучисемпе кинемейсем тăван кил ăшшине тупнă. Патшалăх хÿттинче шанчăклă та хăтлă: пÿлĕмсенче ăшă та тирпейлĕ, апат-çимĕçĕ пиçнĕ, вырăн хатĕрĕ таса, кĕпе-тумтирне çунă, мунчине хутнă тата ытти те.
Тухтăрсем те сывлăха вăхăтра тĕрĕслеççĕ. Культура ĕçченĕсем те тăтăшах пулаççĕ уйрăмсенче, юрă-ташăпа савăнтараççĕ, çĕнĕ кĕнекесемпе паллаштараççĕ. Право, экономика ыйтăвĕсем тăрăх калаçусем ирттересси те йăлара.
Çынсен хуйхи-суйхине яланах пĕрле пайлама, чун-чĕрепе туйма, ăнланма тăрăшаççĕ те асăннă уйрăмсенчи социаллă ĕçченсем. Хальхи вăхăтра Чатукассинчи уйрăмра — 8, Карайринче 4 ĕçчен вăй хурать.
Икĕ уйрăмра та хушма хуçалăха аталантарасси тĕпре. Чатукассисен хăйсен çурчĕ таврашĕнчех 36 сотăй çĕр пур. Уйра тата тепĕр гектар уйăрнă. Пĕлтĕр кунта ватăсем (паллах, социаллă ĕçченсем пулăшнипе ĕнтĕ) 4,5 тонна çĕр улми, 1 тонна та 200 килограмм аш-какай туса илнĕ. Чатукассисем унсăр пуçне 23 килограмм чăх ашĕ хатĕрленĕ. Халь 4 сысна, 1 пăру усраççĕ.
Карайри социаллă уйрăмра вара 5 тонна çĕр улми, 400 килограмм аш-какай туса илме пултарнă.
— Алексей Петрович, районти социаллă хÿтлĕх пайĕпе центр тăрăшнипе уйрăмах йывăр шăпаллă 120 çынна килĕсене кайса пулăшассине тимлĕх уйăратăр эсир.
— Чăнах та, хамăр центр урлă пулăшма шаннă социаллă ĕçченсем килсенче пулаççĕ: пÿрт-çурта тирпейлеççĕ, апат-çимĕç, сиплев хатĕрĕ, эмел туянса килсе параççĕ, электричествопа газпа усă курнăшăн укçа тÿлеме пулăшаççĕ.
Çакна палăртса хăвармалла: РФ Правительстви юлашки вăхăтра тепĕр пархатарлă утăм турĕ. Унччен пĕччен пурăнакан инвалидсене, 80 çул урлă каçнă çынсене ятарласа пăхмашкăн РФ Пенси фончĕ урлă 500 тенкĕ компенсаци тÿлевĕ панă пулсан, Д. Медведев Президентăн пĕрремĕш Указĕпе ку виçене июлĕн 1-мĕшĕнчен тытăнса 1200 тенке çитерме палăртнă. Кăна эпир те ырлатпăр.
Юлашкинчен, хастар хĕрарăмсене, патвар арçынсене çывхарса килекен социаллă ĕçченсен кунĕ ячĕпе чун-чĕререн саламлатăп, вăрăм кун-çул, кил ăшши сунатăп.