23 октября 2020 г.
Чăваш Республикин патшалăх хальхи истори архивĕ пĕлтернĕ тăрăх, 1940 çулта республика промышленноçĕ вăй илсе пынă. Ун чухне производство валли специалистсене техника минимумĕн курсĕсенче, Стаханов шкулĕсенче, социаллă ĕç маçтăрĕсен курсĕсенче, фабрикăпа завод пĕлĕвĕн (ФЗО) шкулĕсенче хатĕрленĕ. Юпа уйăхĕн 2-мĕшĕнче “СССР патшалăх ĕç резервĕсем çинчен” указ тухсан кадрсене вĕрентекен учрежденисен шучĕ тата йышланнă. Çав çулах Канашра (150 вырăнлă), Куславккара (150), Çĕмĕрлере (200) _ ФЗО шкулĕсем, Улатăрта чукун çул училищи (200) уçăлнă. Вĕсене вĕренỹ пỹлĕмĕсемпе, производство мастер-скойĕсемпе, общежитисемпе тивĕçтернĕ. ФЗОсене вĕренме кĕрес текенсен те йышĕ пысăк пулнă. Калăпăр, 1940 çулта 1600 ытла заявлени панă, вĕсенчен 500-шне кăна илнĕ. Акă Чăваш обкомĕн промышленноç транспорчĕпе çыхăну кадрĕсен секторĕн пуçлăхĕ Акимов çапла хыпарланă: "Чукун çул училищи çĕнĕ вĕренỹ çулне лайăх хатĕрленнĕ. Слесарьсен залне, занятисем ирттермелли 8 пỹлĕме, котелсен цехне оборудованипе тивĕçтернĕ, токарь станокĕсем илсе килнĕ. 150 вырăнлăх общежити йĕркеленĕ". Çĕмĕрле райкомĕн секретарĕ Бобров пĕлтернĕ тăрăх, ФЗО шкулне 198 çынна илнĕ. "Вĕсене 5 ушкăна пайланă: рама тăвакансем, слесарьсем, платниксем, электромонтерсем, станочниксем. Комбинат мастер-скойĕсемпе цехĕсенче професси ăсталăхне вĕренеççĕ. Шкулта библиотека пур, унта чăвашла тата вырăсла кĕнеке çителĕклех. Вулавăша 168 çын çỹрет", — çырнă отчетра. Канашри ФЗОра тимĕрçĕсене, электросварщиксене, слесарьсене хатĕрленĕ. Вĕсем вакун юсакан завод мастерскойĕнче профессие алла илнĕ. ФЗО шкулĕсем фабрикăсемпе заводсене нумай специалистпа тивĕçтернĕ. Вĕсен ĕçĕ Тăван çĕршывăн Аслă вăрçи пуçлансан уйрăмах пĕлтерĕшлĕ пулнă. Унтан вĕренсе тухакансене фронт валли продукци кăларакан производствăсене ĕçлеме янă. Вăрçă хыççăн халăх хуçалăхне çĕкленĕ тапхăрта та ФЗОсен ят-сумĕ ỹснĕ.